Region dolnośląski charakteryzuje się wysokim poziomem niespójności terytorialnej i wyraźnymi dysproporcjami rozwojowymi, co wymaga zdecydowanego ukierunkowania przyszłościowej polityki rozwoju regionalnego. Potwierdza to m.in. strategia rozwoju tegoż regionu do 2030 roku, a zwłaszcza jej optymalny scenariusz „Dynamiczna równomierność”.
Jednym z bardziej istotnych instrumentów niwelowania dysproporcji rozwojowych jest dokonanie podziału statystycznego województwa dolnośląskiego na dwa regiony poziomu NUTS-2.
Propozycję i istotę takiego podziału przedstawiłem już we wrześniu 2017 roku podczas wyjazdowej sesji sejmiku w Kłodzku.
Pracując obecnie w grupie roboczej ds. terytorializacji naszego województwa – w oparciu o własne badania naukowe, analizę przebiegu i efektów dotychczasowych rewizji podziału statystycznego m.in. w Szkocji, Chorwacji czy w regionie mazowieckim oraz aktualne regulacje prawne unijnej polityki spójności – przygotowałem ekspertyzę, która jednoznacznie wskazuje na zasadność podziału województwa, w którym odrębnymi regionami poziomu NUTS-2 byłyby:
- obszar metropolitalny Wrocławia, w którym poziom PKB na mieszkańca sięga 98% średniej unijnej;
- region dolnośląski obejmujący podregiony jeleniogórski, wałbrzyski i legnicko-głogowski, gdzie PKB per capita wynosi niespełna 63% przeciętnego poziomu unijnego.
To przy tym podział korzystny pod względem finansowym, gdyż zapewnić może zdecydowanie wyższą alokację środków finansowych w ramach polityki spójności. Zyskają oczywiście podregiony jeleniogórski, wałbrzyski i legnicko-głogowski, a straci zamożny Wrocław i jego metropolitalny obszar.
By jednak zrekompensować temu obszarowi zdecydowanie mniejszą unijną alokację finansową pojawiła się propozycja powołania wrocławskiego związku metropolitalnego, który w myśl obowiązującego prawa dysponowałby odpowiednimi dochodami budżetowymi. Stąd też na najbliższej styczniowej sesji sejmiku procedowany będzie projekt uchwały w tej sprawie.
Nadmienię, że stosowna dokumentacja w sprawie nowego podziału statystycznego powinna być przekazana przez Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej do Komisji Europejskiej do 1 lutego tego roku.